Hoe een oven gebruiken?

De verschillende programma's

• Natuurlijke convectie combineert de warmte van de weerstanden op de boven- en onderwand van de oven. Deze modus is ideaal voor mager rundvlees of wild. Kies je voor een zachte bakwijze, dan wordt je vlees bijzonder mals.
• Circulerende warmte of hetelucht : een ventilator aan de achterkant verdeelt de warmte in de oven. Zo kan je meerdere gerechten tegelijk bereiden op verschillende niveaus.
• Grill: het grillelement verwarmt het voedsel dat zich onder de weerstand bevindt. Ideaal voor het grillen van een gratin, worstjes of toasts.
• Grill met hetelucht: het grillelement en de ventilator werken afwisselend. De voedingswaren worden aan alle kanten even krokant.
• Stoomprogramma: de oven heeft een holte die met water kan worden gevuld. Het verspreidt vervolgens stoom tijdens het koken. Bij sommige ovens kan naast de circulatiewarmte ook de stoommodus worden gebruikt. Koken met stoom wordt vooral door banketbakkers gebruikt om taarten knapperig van buiten en zacht van binnen te maken. 
• Broodfunctie: laat het deeg rijzen tot de ideale temperatuur en bakt het brood vervolgens op een optimale temperatuur.
• Gebruik van enkel onderwarmte: als je alleen de onderste verwarming gebruikt, kan je gerechten "au bain-marie" bereiden. Borden verwarmen kan ook met deze functie.
• Sommige ovens werken met een spijsthermometer. Dit is een afzonderlijke temperatuursonde die de kerntemperatuur in een gerecht - bijvoorbeeld - gebraad kan meten. Aan de hand van deze sonde bepaalt de oven zelf de gaartijd na het instellen van de gewenste cuisson. Handig, toch?

Vlees bedruipen in de oven: niet aan te raden

Veel mensen bedruipen hun vlees in de oven om zo veel mogelijk vleessaus te krijgen. Water dat zich vermengt met gesmolten vetten veroorzaakt echter spatten die de oven helemaal besmeuren. We raden aan het vleesnat buiten de oven op een kookplaat te blussen om saus te maken.

Hoe minder vet, hoe lichter verteerbaar!

De buitenkant van een in de oven klaargemaakte bereiding is zeer heet. De temperatuur is zo hoog dat het gebruik van boter of olie wordt afgeraden. Wanneer vetstoffen plots worden blootgesteld aan hoge temperaturen worden ze ongeschikt voor consumptie (koolstof). Vlees bevat over het algemeen voldoende vet om in de oven te braden en goudbruin te worden zonder toevoeging van olie of boter. Trouwens, hoe minder vet, hoe beter voor de gezondheid.

Zeer hoge temperaturen versnellen niet noodzakelijk het braadproces

Het moet soms snel gaan en dus durven we onze kip al eens op maximaal vermogen te braden om een paar minuten te winnen. Het resultaat: een krokant korstje, maar de kip is nog rauw op het bot! De temperatuur opdrijven versnelt het braadproces aan de oppervlakte, maar niet binnenin.

De keuze van de temperatuur en de braadtijd is in de eerste plaats afhankelijk van het gewicht van onze vogel. Zo wordt een kalkoen van 5 kg die gedurende 1 uur en 15 min. bij een temperatuur van 200°C wordt gebraden, snel goudbruin. Het vel gaat isolerend werken, waardoor de warmte niet meer helemaal tot in het vlees kan doordringen. Het is dus beter om onze kalkoen langer te laten braden (4 uur) en bij een veel lagere temperatuur (150°C).

Wist je trouwens dat je de oven 5 minuten vóór het einde van de baktijd uit kan zetten? De temperatuur daalt geleidelijk aan zodat het bakproces rustig kan eindigen en dat is ook goed voor je energiefactuur.

Waartoe dient de vetvanger?

De vetvanger is een soort van grote schaal met een rand die perfect in je oven past. In deze schaal wordt al het vet en braadvocht opgevangen bij gebruik van de grill of draaispit. Het is geen bakplaat.

Wanneer je de grill gebruikt, plaats je de vetvanger helemaal achteraan in de oven. De straling van de grill verhit het braadvocht niet (of nauwelijks), waardoor er geen rook- of spatvorming is.

Geslaagde gebakjes

Zwarte metalen bakvormen zijn het meest geschikt voor natuurlijke convectie. Als je glazen bakvormen gebruikt, of als je op meerdere niveaus kookt, raden we je aan om hetelucht te gebruiken. Omdat voedingswaren niet per se gelijkmatig garen, hoef je de enkel de bodemplaten nog 5 à 10 minuten langer te laten staan of eerder in de oven te plaatsen.

Voor de meest delicate gebakjes, zoals soezendeeg, raden we je aan om ze op één niveau te bereiden met de boven- en onderwand. Denk eraan om je bakpapier te snijden, want het bakpapier kan de luchtcirculatie verstoren. Als je kleine koekjes, zoals taartjes, bakt kies dan voor een iets lagere temperatuur.

Geroosterde groentjes

Deze kookmethode is supersnel omdat er weinig voorbereiding voor nodig is. Het enige wat je hoeft te doen is je groenten te schillen en grof te snijden. Ook is het erg lekker als je je groenten bestrooit met tijm, Provençaalse kruiden of andere kruiden naar keuze met een snufje grof zout. Voor de groenten kan je variëren met in reepjes gesneden pompoen, courgettes, pastinaak, wortelen, zoete aardappelen, ... Laat 40 minuten koken op 180°C.